Scheuren in metselwerk
Een dergelijke scheur in een relatief sterke muur kan tal van oorzaken hebben.Een dergelijke scheur in een relatief sterke muur kan tal van oorzaken hebben.Een dergelijke scheur in een relatief sterke muur kan tal van oorzaken hebben.
Schade
Het metselwerk vertoont scheuren langs de voegen of door de stenen.
Oorzaak
Scheuren kunnen veroorzaakt worden door funderingszetting, thermische werking, roestend ijzer of door overbelasting. Afschervend baksteen in de gevel kan duiden op problemen veroorzaakt door ijzerwerk, zoals blindankers.
Aanpak
- Zetting (Zie muur met funderingsproblemen).
- Thermische werking. Uitzetten en krimpen door temperatuurverschillen, hetgeen ook na herstel zal plaatsvinden. De scheur is een ‘natuurlijke dilatatie’ en is in dit geval met flexibel of zich opofferend materiaal te dichten.
- Zwelling van roestend ijzer. Dit moet worden uitgehakt of uitgeboord. Het ijzerwerk ontroesten en roestwerend afwerken. Bij ernstige roestvorming is aanlassen of vervangen van het ijzerwerk de oplossing. Hierna wordt het metselwerk ingeboet.
- Bij overbelasting van metselwerk moet de oorzaak worden weggenomen of aanvullend constructief draagvermogen worden toegevoegd.
Herstel
Scheuren tot 2 mm. diepte kunnen worden geïnjecteerd met een geschikte injectiemortel. Inboeten is noodzakelijk bij grotere scheuren. Meestal is plaatselijk de samenhang uit het metselwerk verdwenen en is zorgvuldig inwerken van vervangende steen de juiste remedie. Goede steen-, legmortel- en voegwerkkeuze is daarbij cruciaal.
Bij inboetwerk dienen de nieuwe stenen qua hardheid, formaat, vochtgedrag, kleur en textuur aan te sluiten bij het bestaande metselwerk. Is vanouds (vóór ca. 1850 altijd) een kalkmortel gebruikt dan moet een (kalk-)mortel worden toegepast waarvan de hardheid is afgestemd op het bestaande metselwerk. Het verband waarin de nieuwe stenen worden verwerkt volgt het bestaande. Als alternatief kan in bijzondere gevallen voorzichtig een scheur-overbruggende verankering worden ingebracht, waarna de scheur met geschikte reparatiemortel wordt gedicht. Dit kan ook schade veroorzaken.
IJzerwerk in muren kunnen ook kettingankers of andere verankeringen zijn die spatkrachten in bedwang houden. Deze kunnen niet zonder gevolgen worden verwijderd. Een erkend restauratie-architect of -adviseur helpt de juiste aanpak bepalen. Uitvoering vergt expertise van aannemers en metselaars met historisch metselwerk.