Houten kozijnen, ramen en luiken

De ingerotte onderkant van een ‘gecanneleerde’ eiken buitendeur is hersteld door inschieten van nieuwe delen in dezelfde houtsoort en detaillering.De ingerotte onderkant van een ‘gecanneleerde’ eiken buitendeur is hersteld door inschieten van nieuwe delen in dezelfde houtsoort en detaillering.

Schade

Houtrot en vervorming van geveltimmerwerk zoals bij kozijnen, deuren, ramen, luiken, lijsten en beschietingen.

Oorzaak

De schade is meestal gevolg van achterstallig onderhoud. Ook kan het hout worden aangetast ten gevolge van onoordeelkundige energiebesparingsmaatregelen en ‘kierenjacht’. Daarbij wordt de vochthuishouding van de gebouwschil gewijzigd, waardoor het houtwerk extra vocht, namelijk condens, krijgt te verwerken en niet goed kan drogen. Een verkeerd schildersysteem of het rondom afkitten van onderdelen kan de schade verergeren. Ook het niet-afwaterend detailleren van houtconstructies is vaak een oorzaak. En helaas komt het gebruik van verkeerde houtsoorten veel voor.

Aanpak

Bepaal eerst de oorzaak. Soms kan een kleine ingreep al veel leed wegnemen. Aangetaste houten onderdelen hoeven meestal niet volledig vervangen te worden. Vaak is reparatie mogelijk door aanlassen, aanscherven, uitstukken of met behulp van hoogwaardige houtreparatie-producten. Bij samengestelde houtconstructies kunnen onderdelen die zijn vergaan na demontage worden vervangen, zoals bij een raamkozijn met rotte onderdorpel. Kozijnstijlen die slechts aan de onderzijde zijn aangetast, kunnen worden gerepareerd met een traditionele, naar buiten afwaterende liplas. Moderne lijm- en vultechnieken maken ook stuikend aanscherven en plaatselijke sanering mogelijk, waardoor veel oud werk kan worden behouden.

Herstel

Vervangende onderdelen moeten eenzelfde maatvoering en vormgeving hebben als het oorspronkelijke onderdeel en bij voorkeur worden uitgevoerd in eenzelfde houtsoort. Houtvulmiddelen op kunststofbasis moeten een blijvende flexibiliteit bezitten. Restauratie-timmerwerk en herstel van houtrot met moderne materialen en technieken vraagt om restauratie-specifieke uitvoeringsexpertise. Erkende restauratie-aannemers en -timmerbedrijven beschikken daarover.

Richtlijnen

Informatie over
groen erfgoed
Toezicht op
monumenten
Projectaanpak
restauratie
Richtlijnen
verduurzaming
Restauratoren
Register

Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg (ERM)
Bezoekadres: Utrechtseweg 12, Amersfoort. Postadres: Postbus 420, 2800 AK Gouda. Tel: 085 - 486 24 80