Routekaart Verduurzaming Monumenten; hoe verder?
Het Klimaatakkoord, zoals afgelopen zomer gepresenteerd, strekt zich ook uit tot het gebouwde cultureel erfgoed. Ook voor monumenten streven we ernaar om het energieverbruik te verlagen en de opwekking van energie uit hernieuwbare bronnen te verhogen. Voor monumenten is een Routekaart Verduurzaming Monumenten opgesteld die inzicht geeft in de wijze hoe te komen tot de gewenste CO₂-reductie in 2030 en 2050. Wat betekent dit voor de ERM-richtlijnen? Stichting ERM draagt bij aan deze Routekaart, specifiek waar het gaat om in de richtlijnen nadrukkelijk aandacht te vestigen op de aspecten van verduurzaming.
Ambities verduurzaming en monumentenzorg in balans
De partijen achter de Routekaart streven naar een CO2-reductie van 40 procent in 2030 en 60 procent in 2040, als gemiddelde over de gehele voorraad monumenten. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij natuurlijke momenten van de eigenaar, waarbij gezocht wordt naar een optimale balans tussen opbrengsten in termen van energie-efficiëntie, kostenefficiëntie én behoud en herstel van monumentale waarden.
In de bijdrage van ERM aan de Routekaart staat de ‘aanraakbaarheid’ van het gebouw en zijn onderdelen voorop. Daarbij wordt rekening gehouden met wat het monument van nature kan bieden. Zoveel mogelijk moeten de kwaliteiten van het historische gebouw zelf op energetisch gebied worden benut, of hersteld. In de vervolgstap wordt waar mogelijk energetisch verbeterd.
Overzicht en aanpak
De partijen achter de Routekaart merken dat er veel behoefte is aan een overzicht van beleidsmatige keuzes (wat mag wel/niet), technische mogelijkheden, financiële aspecten bij monumenten. Verschillende werkgroepen met deelnemers van overheden, eigenaren, bedrijven en kennisinstellingen zoals ERM zijn actief om die in beeld te brengen en te optimaliseren.
Houvast en duidelijkheid in ERM-richtlijnen
ERM is gestart met de implementatie van duurzaamheid binnen de ERM-richtlijnen. De uitwerking van duurzaamheid in de URL 2001 Bouwkundig advies is daarvan een voorbeeld. De uitwerking in richtlijnen geeft houvast en duidelijkheid voor uitvoerenden, toezichthouders en monumenten-eigenaren. Duurzaamheid is een integraal onderdeel van het onderhoud of de restauratieve ingreep bij het monument. Daarom wordt duurzaamheid uitgewerkt als onderdeel van de bestaande ERM-richtlijnen voor architect, adviseur, aannemer en komen er geen aparte richtlijnen voor duurzaamheid. De uitwerking richt zich alleen op monument-specifiek zaken (dus bijvoorbeeld niet ontwikkeling van technologie voor opwekking).
Uitwerking voor architect, adviseur en aannemer
In onderstaande tabel zijn de geplande aanvullingen van de ERM-richtlijnen opgenomen. De meeste wijzigingen zullen gereedkomen in 2019.
