Proef met 3D-scannen spantbeen

Werkzaamheden aan de zakgoot - Foto Ron Spaan (bijschrift)

Op de zolder van het Landhuis Reuvensweerd wordt de grote zakgoot gerestaureerd. Hiervoor zijn door de uitvoerder en voormantimmerman uitslagen van de kaponderdelen 1:1 op grote platen uitgezet. Het inmeten en uitwerken van deze onderdelen namen vele uren in beslag. In een proef werd een spantbeen, inclusief het opstellen van het meetapparaat, in enkele minuten opgemeten en opgetekend. Hierbij was direct het spantbeen met verbindingen, pennen, gaten en lassen zichtbaar, inclusief de toognagelposities.
Nadeel van de meetmethode is de nauwkeurigheid van de inmeting van profileringen in hout. Door de relatief ‘grote’ kogelkop van de meetpen is de profilering niet nauwkeurig te volgen. Hiervoor zou een ‘scherpere’ meetpunt moeten worden ingezet. Toch waren de eerste reacties van de voormantimmerman en uitvoerder enthousiast.

De proef volgde na een eerdere constatering dat de nauwkeurigheid en daarmee gepaard gaande maatafwijking bij het 3D-scannen groot kunnen zijn. Met name de spraakverwarring: een afwijking van 1 mm is geen werkelijke maat, maar een afwijking in de resolutie (punten onderling). Een meer nauwkeurige meetmethode is het digitaal meten vanuit een vast punt met een uittrekbare draad, het zogenaamde Proliner-principe. Aan het digitale meetapparaat, de Proliner 8CS, zit een meetkop die in elke richting kan worden gedraaid, en een draad die enkele meters kan worden uitgetrokken. Aan het uiteinde van de draad zit een metalen meetpen. Hiermee worden alleen relevante punten gemarkeerd en direct omgezet in een digitaal CAD-bestand in DXF-indeling. Dat is direct op het scherm van het apparaat zichtbaar.
Met het digitale meetapparaat kunnen rechte, gebogen en zeer complexe vormen gemeten worden. Elk object, ongeacht de positie – horizontaal, verticaal of diagonaal – kan worden opgemeten. Het eindresultaat van de meting, de digitale autocadtekening, kan direct worden ingelezen in de b-Solid software voor de bediening van een CNC-machine, of voor de 3D-printer of uitsnijden van het ontwerp.
Naast metingen kan het apparaat ook worden gebruikt voor uitzetwerk in de bouw.