Onderzoek naar het veilig omgaan met zandsteen

Het kwarts in zandsteen wordt in verband gebracht met silicose (stoflongziekte). In veel monumenten is zandsteen toegepast. ERM werkt met TNO, de Vereniging Restauratie Steenhouwers (VRS) en het ministerie van SZW aan een onderzoek naar veilig werken met zandsteen. Dit bouwmateriaal bevat naar verhouding veel kwarts, dat vrijkomt bij bewerking. Reden waarom het bewerken en transporteren van zandsteen verboden is. Het Arbobesluit maakt hierop een uitzondering als het gaat om monumenten. Het onderzoek moet leiden tot een uitbreiding van de URL 4007 met een ‘Veilige Werkwijze’. In het onderzoek worden de emissies bij verschillende behandelmethoden (boren, zagen etc.) door TNO getest in een laboratoriumopstelling (de ‘worst case room’) en maatregelen tegen gezondheidsschade bij werknemers ontwikkeld. Mits de juiste maatregelen worden toegepast is veilig werken met zandsteen mogelijk.

Overigens heeft de branche van natuursteenbedrijven de indruk dat de laatste jaren weer meer zandsteen wordt toegepast in monumenten, zelfs op plaatsen waar het eerst niet aanwezig was. Onderdeel van het project is daarom ook om monumenteigenaren en architecten te informeren over de gevaren van het bewerken van zandsteen. Zodat zij zich de vraag stellen: was hier historisch gezien zandsteen aanwezig en zo ja: is het echt nodig om deze plaats zandsteen toe te passen?

Onderzoek naar emissies bij verschillende behandelmethoden van zandsteen door TNO in de Worst Case Room – foto ERM