Gecertificeerde bedrijven hebben een pré bij het Utrechts Monumentenfonds
‘Voor het onderhouden en restaureren van onze monumenten kiezen we bij voorkeur ERM gecertificeerde bedrijven. We weten dan dat de kwaliteit van het werk is geborgd. Daarom stimuleren we ook bedrijven zich te laten certificeren’, vertellen directeur Suzan te Brake en bouwkundig opzichter Patrick Pater.
Werkzaamheden filmtheater 't Hoogt/Slachtstraat te Utrecht - foto UMF
Planmatig onderhoud
Een grote collectie monumenten bezit het Utrechts Monumentenfonds in de binnenstad, 86 in totaal. Zelfstandig, of als onderdeel van een hofje. De meeste worden als appartement of woning verhuurd.
Het onderhoud van het exterieur wordt planmatig uitgevoerd, waarvoor een reguliere onderhoudscyclus is ontwikkeld. Daarvoor worden de monumenten periodiek geïnspecteerd door de Monumentenwacht. ‘Sinds 2016 worden alle panden in O-prognose opgenomen en daarop wordt het meerjarig onderhoud gebaseerd. In nauwe samenwerking met Monumentenwacht houden we de staat van onze monumenten in de gaten zodat we daar het onderhoud desgewenst op kunnen aanpassen, vertelt Suzan te Brake.
Werkzaamheden filmtheater 't Hoogt/Slachtstraat te Utrecht - foto UMF
Certificaat zegt iets over je
‘ERM richtlijnen vinden we heel belangrijk’, licht zij toe. ‘Het onderhoud laten we uitvoeren door ERM-gecertificeerde bedrijven, of – omdat we als Utrechts fonds natuurlijk ook lokaal onze wortels hebben – door lokale partijen die voldoende ervaring en kennis hebben en kunnen werken conform de Uitvoeringsrichtlijnen van ERM. Deze bedrijven stimuleren we daarnaast om op te gaan voor een ERM certificaat. ‘Want uiteindelijk zegt het iets over je bedrijf, je organisatie en waarvoor je staat’. ‘We maken ook bedrijven die daar vraagtekens bij plaatsen duidelijk dat wij hechten aan zekerheid, aan kwaliteit, aan het waarborgen van goed vakmanschap’ voegt Patrick Pater hieraan toe. Dat is overigens ook het beleid van alle POM’s (Professionele Monumentenorganisaties), waarvan wij er een zijn. ‘Waarover we met het bedrijfsleven overigens nog nooit enige discussie hebben gehad’, aldus Suzan te Brake.
Kennisdelen
‘De Uitvoeringsrichtlijnen helpen ons hierbij enorm’, vervolgt zij. ‘Het is zo fijn dat die er zijn, en dat steeds meer bedrijven gecertificeerd worden. 'Het geld dat wij in onze monumenten investeren, wat ook vaak subsidies zijn, moet op een zo goed mogelijke wijze worden aangewend voor monumenten. En hierdoor is kwaliteitsborging dus cruciaal’. ‘Wat we in dit kader ook veel doen is kennisdeling met andere vergelijkbare organisaties, zoals met andere Stadsherstellen binnen de Landelijke Federatie het Behouden Huis. Met de gemeente Utrecht organiseerden wij bijvoorbeeld bijeenkomsten en symposia – voor Corona en hopelijk nu ook erna. Dan kan het gaan over verduurzaming of andere actuele thema’s. En ook voor alle partijen in de stad willen we het goede voorbeeld geven, bijvoorbeeld door tijdens onder handen zijnde restauratieprojecten ‘een kijkje in de keuken bij te bieden’.
Toepassing van raamfolie Springweg 59 te Utrecht - foto UMF
Experimenteren
Patrick Pater geeft aan dat hetzelfde geldt voor actuele thema’s als verduurzaming. ‘Als zo’n kans zich voordoet pakken we dat onmiddellijk op. We hebben daarvoor ook budget om als de mogelijkheid zich voordoet om innovatieve verduuzamingstechnieken toe te passen en in de praktijk te kijken hoe een dergelijke maatregel werkt bij verhuurde woningen. Neem bijvoorbeeld een proefopstelling met verschillende soorten raamfolies. We testen dan verschillende toepassingen uit, om te kunnen vergelijken hoe en wat het beste in de praktijk werkt. Daarbij werken we uiteraard ook nauw samen met de gemeentelijke afdeling Erfgoed, zeker wanneer het gaat om vergunningplichtige maatregelen. Verder maken we natuurlijk ook gebruik van gemeentelijke faciliteiten, zoals een subsidieregeling voor een Duurzaam Monumentenadvies. Het is heel waardevol dat dit er is en dat de Gemeente Utrecht zich daarvoor inzet’.
Montage zonnepanelen Donkerstraat 23 te Utrecht - foto UMF
Vergrijzing
‘Naast verduurzaming is voor ons een grote uitdaging het toekomstig bestendig houden van onze portefeuille’, gaat Suzan te Brake verder. Wat daarbij bijvoorbeeld ook speelt is dat de huurders steeds ouder worden en steeds langer blijven wonen. Iets wat natuurlijk een landelijke trend is, bij gebrek aan voldoende woon-alternatieven. Voor ons Fonds betekent dit dat wij moeten kijken naar de dorpels en trappen binnen de monumenten – die uiteraard onderdeel zijn van de cultuurhistorische waarden van het gebouw. Zo’n trap kan een beperking zijn, maar is niet weg te halen. Dat wordt een steeds vaker voorkomende opgave voor ons om wooncomfort, levensloopbestendigheid en monumentale waarden goed in balans te houden’.
Werkzaamheden filmtheater 't Hoogt/Slachtstraat te Utrecht - foto UMF
Pleisterwerk
Nog even over de Uitvoeringsrichtlijnen, besluit Patrick Pater. ‘Ik zou graag een Uitvoeringsrichtlijn voor historisch pleisterwerk zien verschijnen. We hebben veel monumenten met pleisterwerk op de gevel en in werfkelders. Hoe daar mee om te gaan, dat is een veel voorkomende vraag. Een richtlijn waarin, zoals alle andere richtlijnen, de kennis en ervaring daarover is te vinden, zou een mooie aanwinst zijn.’