Achtergronden bij Restauratieladder en Gedragscode
Op de website van ERM staat het document ‘Restauratieladder en Gedragscode RestauratorenRegister; doelen en achtergronden’. Onlangs is daar een nieuwe versie geplaatst. Tijd om weer eens aandacht te besteden aan deze publicatie, want het is een van de basisdocumenten van ERM. In het document staan de uitgangspunten van ERM verwoord wat betreft het borgen van kwaliteit bij werk aan onroerend erfgoed (gebouwd en groen), roerend erfgoed en historische binnenruimtes, en geeft hierbij inhoudelijke achtergronden.
Voor gebouwd en groen erfgoed gaat het daarbij om de Restauratieladder, het model voor gedachten- en besluitvorming bij ingrepen. Dit aan de hand van de termen onderhouden, restaureren en verbeteren. Wat heeft het monument nodig? Uitgangspunt is altijd: niet meer ingrijpen dan nodig is. De Restauratieladder heeft een centrale plaats in alle ERM-documenten voor onroerend erfgoed. Dat is meestal specifiek uitgewerkt voor het aandachtsgebied van een uitvoeringsrichtlijn. Dit geeft zowel opdrachtgevers als adviseurs en uitvoerende partijen aanknopingspunten bij het maken van doordachte principiële én praktische keuzes. Dit geeft ook houvast bij het afwegen van behoud van erfgoedwaarden tegen andere belangen. De Restauratieladder wordt steeds vaker gebruikt bij werk aan onroerend erfgoed, zowel door opdrachtgevers en hun adviseurs als door uitvoerende partijen, maar ook bij subsidieverlening, vergunningverlening en toezicht.
De Gedragscode RestauratorenRegister is opgesteld als uitgangspunt bij het omgaan met roerend erfgoed (culturele voorwerpen en kunst) en beschilderde oppervlakken in historische binnenruimten. Een restaurator die staat opgenomen in het Register heeft verklaard volgens deze principes te werken. Anders dan bij onroerend erfgoed zijn er voor dit werk geen uitvoeringsrichtlijnen beschikbaar. Er is daarom gekozen voor het opstellen van algemene uitgangspunten, de Gedragscode.
Hoewel de vormgeving en ontstaansgeschiedenis van de Restauratieladder en Gedragscode behoorlijk verschillen, zijn ze inhoudelijk vergelijkbaar. In het document wordt de ontstaansgeschiedenis ervan geschetst en ook hoe deze uitgangsprincipes zich verhouden tot internationale begrippen en ontwikkelingen. Daarmee is het een verhelderend achtergronddocument voor wie zich meer wil verdiepen in deze principes en uitgangspunten.
De nieuwe versie van ‘Restauratieladder en Gedragscode RestauratorenRegister is onder meer uitgebreid met nieuw beeldmateriaal dat de verschillende principes illustreert. Ook is deze opgefrist wat betreft tekst en taal, en wet- en regelgeving. Het document is hier te vinden.
